Mezopotamya etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Mezopotamya etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
PartlarPart KrallığıPart İmparatorluğuParthia ya da Arşaklılar (Orta Farsça'da: اشکانیان Aşkâniân), günümüz İran'ının kuzeydoğusunda yer alan bir medeniyetti. Zirve zamanında yönettiği bölgeler arasında, İran'ın tamamı, modern ülkelerden Ermenistan, Irak, Gürcistan, Türkmenistan, Afganistan, Azerbaycan, Tacikistan, Pakistan,Kuveyt, ayrıca Suudi Arabistan'ın, Bahreyn'in, Katar'ın ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin Basra Körfezi'ndeki kıyılarını kapsıyordu.

Part İmparatorluğu

Partlar, MÖ 230'larda Selevkoslar'dan ayrılarak devlet kurdular. Part Krallığı, İran platosunu birleştiren ve oraya hükmeden Arşaklı hanedanı tarafından idare edilirdi. Hellenik Yunanistan'a bağlı Selevkoslar tarafından hakimiyet altında bulunan bölgeyi, MÖ 3. yüzyılın sonlarına doğru ele geçirmeye başladılar. MÖ 150 ve MS 224 yılları arasında Mezopotamya'yı aralıklarla yönettiler. Eski İran'da Medler'den ve Akamenidler'den sonra gelen üçüncü yerel hanedanlıktırlar. Ağır süvariyi icat eden Partlar bundan dolayı Roma İmparatorluğu'nun doğudaki en büyük düşmanıydı. Sasaniler tarafından yıkıldı.

Bir başka kaynak

Parthlar, İÖ 1. binyılda İskit ülkesinden göç ederek İran’a gelen ve burada devlet kuran topluluk (İÖ 250-İS 230). Hazar Denizi’nin güney ve doğusunda Parthia’da Media ile Baktria arasında kuruldu. Kurucusu ve ilk kralı Arsakes’in adı verilen Arsakidler denildi.
Yaklaşık 480 yıl süren saltanatta 37 Parth kralının adı ve sikkesi bilinir. Başkentleri sırasıyla Arsak, Hekatompilos, Ekbatana ve Ktesifon oldu. Kısa sürede Seleukosların; İndus’tan, Fırat’a kadar olan topraklarını ele geçirdiler. Yönetim açısından topraklarını Persler gibi satraplıklara ayıran Partlar, Perslerin din ve geleneklerini benimsediler. Kuzeyden gelen akınlara engel olarak Batı Dünyası’na iyilikte bulundular. Kendilerini Roma’ya denk kuvvette bir krallık olarak gören Partlar, onların Asya içlerine ilerlemelerini önledi. Suriye ve Fırat’ın doğusundaki topraklar için Partlar, Roma ile yaklaşık 250 yıl savaştılar. Pers soyundan geldiğini ileri süren Adaşir, IV. Artabanos ile yaptığı savaşları kazandı. Zayıf düşen Arsakid Hanedanı’na son verdi ve Sasani Devleti’ni kurdu.
Sanat. Part mimarlığı bazı büyük saray yapılarıyla günümüze geldi. (Nisa, Dangan, Asur, Uruk, Hatra). Yapı süslemelerinde Yunan biçimleri ağırlık taşırken, planlarda bağımsız özgün bir tutum görülür. Örneğin Partlar, Müslüman sanatının camilerde kullanacağı avluya bakan yüzü açık üç tarafı kapalı, üstü tonozla örtülü yerden yüksekçe mekânları olan eyvanları geliştirdiler.
Heykel ve resim sanatı İÖ 1. yüzyıldan başlayarak cepheden görünümü yeğlemesiyle İran ve Hellenistik örneklerinden ayrıldı. Krallar ve tanrılar kuzeydoğu İran boylarının bozkıra özgü giysilerini taşıyan atlılar olarak betimlendiler. Av sahneleri ve atlı resimleri yeni motifler olarak geliştirildi. Küçük sanatlarda kuyumculuk işleri, madalya figürlü ilk ipekli kumaşlar, yeşil sırlı keramikler görülür.

IŞİD, Kuzey Irak’taki tarihi kentleri tahrip etmeye devam ediyor. Nemrut’un ardından antik Hadar kenti de teröristler tarafından yıkıldı
Kuzey Irak’taki Kürt kaynakları IŞİD militanlarının antik Hadar kentinin kalıntılarını yok etmeye başladıklarını belirtti. Irak ve Suriye’de geniş alanları kontrol eden örgüt, türbeler ve heykellerin “put” olduğuna inanıyor ve yıkılması gerektiğini düşünüyor. Geçen günlerde de Asurlular’dan kalma Nemrut antik kenti, terör örgütü tarafından buldozerlerle yıkılmıştı. UNESCO dünya mirası listesinde olan Hadar 2 bin yılı aşkın bir süre önce Pers İmparatorluğu günlerinde kuruldu. Musul’un yaklaşık 110 km güney batısında bulunan Hadar, kulelerle takviyeli kalın duvarları sayesinde, Roma istilalarına dayanmış bir müstahkem şehirdi. 


UNESCO’dan tepki
UNESCO’nun Irak sorumlusu Axel Plathe, bu gelişmeyi “Irak’ın mirasına yönelik korkunç saldırılardan bir başkası” diye nitelerken, Iraklı arkeolog Lamia al-Gailani, “Tarihimizi siliyorlar” dedi. UNESCO’nun merkezinden de, terör örgütü IŞİD’in son olarak Musul’daki antik Hadar kentine saldırarak eserleri yağmalamasını kınayan açıklama geldi. UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova, yazılı açıklamasında, terör örgütü IŞİD’in, Asurlular döneminden kalma antik Nemrut şehrinden sonra Musul’daki antik Hadar kentinde de tarihi eserleri yağmalamasını “kültürel temizlik” olarak niteledi. Bokova, “Hadar’ın tahribatı Irak’ta devam eden bu korkunç kültürel temizlik stratejisinde bir dönüm noktasını teşkil ediyor” ifadesini kullandı. UNESCO, sayısız medeniyete evsahipliği yapan Irak’taki tarihi ve kültürel mirasın IŞİD tarafından yok edilmesi üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin acilen toplanmasını ve söz konusu eserlerin korunmasını istemişti. MÖ. 2. yüzyılda kurulan, tapınakları ve hamamlarıyla ünlü Hadar kenti, Bizans ve Sasani gibi dönemin büyük imparatorluklarının mücadelesine sahne olmuştu. Terör örgütü IŞİD, daha önce de ülkenin kuzeyinde yer alan Musul Müzesi’ndeki heykel ve kıymetli sanat eserlerini balyozla kırdığını gösteren video kaydı yayınlamıştı. 




Bir kültür hazinesi olan Nemrut Antik Kenti Yok Edildi....
Mitoloji Kervanı. Blogger tarafından desteklenmektedir.
Google Analytics