Mitoloji Kervanı: Çin Mitolojisi

Fu Xi

Fu Xi (伏羲) veya Pao Xi (庖牺) ya da Tai Hao (太昊), Fúxī veya Fuxi de denilir. Çin'in Şu Hanedanlığı (Zhou) döneminden kalan yazılarda Çin Mitolojisi'ne göre Çin'in ilk imparatoru ve hatta bütün insanların atası.

İnsanlara balık tutmaları için ağlar, zamanı ve uzaklıkları ölçmeleri için düğümlü ipler getirmiş, ilaç yapmayı ve müziği öğretmiştir. Nü Gua eşi olduğu söylenir. Yazı yazma sanaatını Sarı ırmağın kıyısında karşılaştığı bir ejderhadan öğrendiği söylenir.

Han Hanedanlığı döneminde Fu Xi doğunun ve ilkbaharın tanrısı olarak kabul edilmiştir.

James Legge'in yaptığı bir hesaba göre Fu Xi MÖ 3322 yılında doğmuştur.

Nü Wa

Nü Wa (veya Nüwa) veya Nü Gua (veya Nügua) (Geleneksel Çince: 女媧; Pinyin: nǚwā), Çin mitolojisindeki bir yaratıcı tanrıça. İnsanlığın yaratılışına ilişkin bir mite konu olmuştur. Bu mite göre yalnızlıktan sıkılan tanrıça Nü Wa yeni bir yaratık olarak insanı sarı topraktan, kendi elleriyle şekillendirerek yaratır. Bununla birlikte zaman içinde bu işlemin çok uzun sürdüğünün ve eğer tüm Dünya'yı insanlarla kaplamak istiyorsa çok uzun bir süre bu işle uğraşması gerektiğinin farkına varır. Bunun üzerine bir ip alır ve ipi çamura batırır; daha sonra da bu ipi etrafında sallar. Etrafa saçılan çamur damlalarından insanlar oluşur. Mitlere göre bu işlem sonucu oluşan insanlar fakir insanların atası olurken, başta kendi elleriyle yaptığı insanlar zengin insanların atası olurlar. Nü Wa'nın eşi ve/veya kardeşi olarak geçen bir tanrı da mevcuttur ve ismi Fu Xi'dir. Fu Xi ile birlikte tanrıça Nü Wa sıklıkla beline kadar insan vücuduna veya boynuna kadar insan vücuduna, daha sonrasında ise yılan vücuduna sahip bir şekilde betimlenir.

Yao

Yao (Gel.:堯, Bas.:尧) (MÖ 2358 - MÖ 2258) Üç Hükümdar ve Beş İmparator'dan(en) biri olan efsanevi bir Çinli yöneticidir. Yaotang-shi (陶唐氏) olarak da bilinmekle birlikte, Yi Fangxun (伊放勳) veya Yi Qi (伊祈) ismiyle İmparator Ku (帝嚳) ve Qingdu (慶都)'nun ikinci evlatları olarak doğmuştur. Ayrıca Tang Yao (唐堯) olarak da bilinir.

İyilikseverliği ve çalışkanlığı ile gelecek dönemdeki Çin monarkları ve imparatorları için bir model teşkil etmiş olan Yao, sık sık mükemmel ahlakî değerlere sahip bir bilge kral olarak övülmektedir. Erken Çin dönemi Yao, Shun ve Yu'dan genellikle birer tarihi figür olarak bahsetmekle birlikte modern tarihçiler ataerkil feodal topluma geçiş sürecinde birleştirilmiş ve hiyerarşik hale getirilmiş bir devlet sistemi kurmuş olan müttefik kabilelerin lider-reislerini temsil edebileceğine inanırlar.

Yao efsaneye göre 20 yaşında hükümdar olur ve 119'unda, tahtını kendisine iki kız çocuğunu vermiş olan Shun'a bıraktığında ölür.

Birçok kaynakta Yao'nun kavrayış zorluğu çeken oğlu için bir eğlence olması amacıyla go oyununu keşfettiği yazmaktadır.

Konfüçyüsyanizm

Dinin kurucusu Konfüçyüs (M.Ö. 551- 479) adındaki bir filozoftur. Şantung eyaletinde doğmuş ve orada ölmüştür. O zamandan beri eyalet Çinlilerce kutsal sayılır. Konfüçyüs 'ün hayatında başarılı bir öğretmenlik dönemi vardır. O 'nun en önemli özelliklerinden biri kendine aşırı güvenidir. Bütün hayatı boyunca insanları, iyiye, doğruya ve Şerefli bir yaşamaya yönelten, inandığı prensipleri yaymak için kitap yazan Konfüçyüs, daha çok akla hitap metodunu kullanmış, mistik bir tavır takınarak metafiziğin her türünü reddetmiştir. Konfüçyüs hiçbir zaman Lao-Tseu gibi (Taoizm 'in kurucusu), gibi ilahi bir kuvvetin elçisi olduğunu iddia etmemiştir. Dini konular üzerinde fazla konuşmamasına rağmen çoğu zaman O, kutsallaştırılmıştır.

Konfüçyanizm 'de insanın evlenmeden veya bir erkek evlat bırakmadan ölmesi büyük günah sayılır. Çünkü erkek evladın, ata ruhlarına ibadeti devam ettireceğine inanılır. Ata ruhları her aile için özel koruyuculuk görevini yerine getirir.

Konfüçyanizm Vu-Ti (M.Ö. 140-87) zamanından 1912 yılına kadar devletin resmi dini kabul edilmiştir. Bir bakıma Konfüçyanizm, geleneksel Çin Şinizmi 'nin kaideleşmesi Şeklidir.

Kutsal Metinleri
Konfüçyanizm 'in mukaddes kitapları, Konfüçyüs 'ün öğrencileri tarafından büyük bir dikkatle toplanmıştır. Bu metinler Konfüçyüs 'e isnat olunan (Ta-Hio, Tehoung-Young) ve (Loun-You) iki kitaptan meydana gelmiŞtir ve 1- Klasikler, 2- Kitaplar diye iki kısma ayrılır.

Konfüçyüs bütün eski Çin metinlerini (sosyal, dini, ahlaki gelenek, görenek) gözden geçirmek suretiyle atalar kültürüne dayalı Çin medeniyetini ortaya koymak istemiştir. Konfüçyanizm 'in en önemli dini metinleri olan beş klasik Şu kitaplardan meydana gelmektedir:

-Değişiklikler Kitabı,
-Tarih Kitabı,
-Şiirler Kitabı,
-Törenler Kitabı,
-ilkbahar ve Sonbahar Vekayinameleri.

Sung Hanedanı tarafından (XI. Yüzyıl) bir araya getiren diğer dört kutsal metin de Şunlardır:

-Konfüçyüs 'ün Konuşmaları,
-Mansiyus 'un Sözleri,
-Ortayol Doktrini,
-Büyük Bilgi.

Kutsal metinler üzerine Çin bilginlerince yazılan tefsirlerin en meşhuru Tehou-Hi 'nin eseridir.

Devlet ve Halk Dini Olarak Konfüçyanizm ve ibadetleri
Konfüçyanizm 'de ayrı bir rahipler sınıfı olmadığı için ayinler genellikle devletin yetkili memurlarınca yönetilir. Dünyanın üstün idarecisi Gök tanrı için yapılan törenleri hemen ekseriyetle imparator yönetir. Her yıl 22 aralık gece yarısından sonra başlayan bu törenler adaklar, içkiler, yiyecekler ve müzikli alaylar Şeklinde icra edilir. Pekin 'in güneyindeki dünyanın en büyük mihrabı sayılan üç teraslı beyaz mihrabın çevresinde yapılır.

inançlarına göre yer yüzüne ibadet daha aşağı dereceden bir tabiat kuvvetine tapınma Şeklidir. Yukarıda işaret edilen yukarıda işaret edilenin dışında, her yıl yapılan güneş ve ay ibadeti ile ilgili ayinler de yine devlet görevlilerince yürütülür.(Son yıllarda bu anlayış yavaş yavaş terk edilmektedir)

Halk ibadetinde en yaygın olan anlayış atalara ibadettir. Konfüçyüs 'ten önce de çok yaygın olan bu ibadet, O 'ndan sonra da devam etmektedir; çünkü bu dinin ölmüş ata ruhlarının ev veya mezarın etrafında dolaştıklarına inanırlar. Bu bakımdan evin sakinleri belli zamanlarda, ölüleri için kutsal birliği sağlamak üzere yiyecek hazırlamayı bir görev bilir. Konfüçyanizm 'de önemli bir yer tuttuğu için ruhları rahatsız etmeden son derece sakınılır.

Günümüzde Konfüçyanizm
Günümüzde Konfüçyüsyanizm Çin, Çin Hindi (Tayland, Tayvan, Vietnam ), Kore, Japonya,Hindistan 'da taraftar kitlesine sahip olmakla beraber Avrupa ve Amerika 'da da Konfüçyüs Dini mensupları bulunur. Doğu dinlerinin birbirleriyle iç içe geçmesi taraftar sayısı hakkında net bilgi almayı güçleştirmekle birlikte, bazı din araştırmacılarınca bu sayının 350.000.000 'un üzerinde olduğu ifade edilmektedir. Konfüçyanizm nitelik olarak din -ahlak öğretisi özelliklerinden dolayı farklı bir dine inanan biri tarafından da kabul edilebilir olduğundan özellikle batı ülkelerinde yayılmaya devam etmektedir.

Fu Xi

Yao

Uygarlıklar.

Popüler Makaleler

Hakkımda

Kategoriler

Son Görüntülenenler.

Facebook Sayfamız

Gallery

Translate

Blog Arşivi

Takipçiler